W niedzielę Miłosierdzia Bożego 27 kwietnia 2014 r. o godz. 7.30 uczestnicy projektu „Fizyka i chemia – to interesujące” wraz z opiekunami oraz osobami zaangażowanymi w koordynację i organizację tego przedsięwzięcia wyruszyli autokarem na wycieczkę do Warszawy w celu zwiedzenia Centrum Nauki „Kopernik”, a także Planetarium „Niebo Kopernika”.
Z uwagi na to, że termin i godziny naszej podróży pokrywały się z odbywającymi się w Rzymie uroczystościami kanonizacji Papieży Jana XXIII i Jana Pawła II, aby uczcić to szczególne wydarzenie postanowiliśmy pomodlić się, dziękując Bogu, że mamy nowych Świętych i prosząc o opiekę w czasie całej wycieczki. Następnie wysłuchaliśmy transmisji radiowej łącząc się w modlitwie z osobami, które bezpośrednio uczestniczyły w ceremonii. Po kilku godzinach jazdy opuściliśmy autokar i udaliśmy się na krótki spacer w kierunku Biblioteki Uniwersyteckiej.
O godz. 12 przybyliśmy do Centrum Nauki „Kopernik”. Po ustaleniu szczegółów organizacyjnych odebraliśmy swoje opaski i karty logowania uprawniające do przekraczania bramek i uruchamiania stoisk multimedialnych. Następnie w kilku mniejszych grupach ruszyliśmy odkrywać tajemnice różnych nauk, ze szczególnym uwzględnieniem fizyki i chemii. Pod względem przydatności dla naszego projektu największe znaczenie miały obiekty rozmieszczone w ekspozycjach: „Świat w ruchu” i „Korzenie cywilizacji” oraz „Strefa światła”. Wystawa „Człowiek i środowisko” jest ukierunkowana na biologiczne, a „RE: generacja” na społeczne aspekty funkcjonowania ludzi w ich otoczeniu.
Niektóre z eksponatów znajdujących się w Centrum Nauki „Kopernik” mają charakter interdyscyplinarny umożliwiając poznanie związków pomiędzy różnymi dziedzinami nauki. Kolekcja Art + Science (np. eksponaty „Copernichaos” i „Rzeźba świetlna”) łączy dodatkowo naukę ze sztuką, co sprawia, że każdy odwiedzający może odnieść inne wrażenia podczas korzystania z tych przedmiotów.
Podczas ponad trzygodzinnego zwiedzania widzieliśmy m.in. wahadło Foucaulta, które dowodzi występowania ruchu obrotowego Ziemi, „Koło chaosu” – ukazujące w praktyce teorię chaosu, eksponat składający się z lupy, pnia sekwoi i ekranu wyświetlającego zestaw najważniejszych wydarzeń jakie miały miejsce na świecie w roku wybranym za pomocą ustawienia przez użytkownika lupy na jednym z pierścieni drzewa. Słuchaliśmy fragmentów modlitw i słów wypowiadanych w różnych częściach naszej planety korzystając z eksponatów „Dźwięki religii” i „Języki świata”.
Jednakże ideą powstania Centrum Nauki „Kopernik” było nie tylko zapewnienie możliwości biernego obserwowania, ale także samodzielne eksperymentowanie przez dzieci
i dorosłych np. w eksponatach:
– „Wielka Machina”- prezentującym działanie maszyn prostych,
– „Camera lucida”- urządzeniu optycznym ułatwiającym szkicowanie,
– „Historia kołem się toczy” – przesuwanie gąbki po powierzchni stołu i drewnianych belkach, pokazuje jaki wpływ miało wynalezienie koła na rozwój cywilizacji,
– „Kopuła wieńczy dzieło” – układanie kopuły z klocków, która następnie rozpada się, jeśli jest źle zbudowana,
– „Grupa Bańkowisko” – tworzenie brył geometrycznych z piany mydlanej,
– „Elektryczny taniec” – wytwarzanie prądu elektrycznego poprzez uruchamianie generatorów wbudowanych w podłogę,
– „Robot-łapa”- sterowanie ramieniem robota.
Przy niektórych eksponatach wywieranie wpływu na prowadzone eksperymenty przez użytkownika ograniczało się do zmiany parametrów na panelu sterowania np. w symulatorach tornada, rysowania rozety, sterowaniu helikopterem lub turbo-wiatrakami.
Korzystając z takich eksponatów jak „Autostrada dla rzeki”, „Perskie koło”, „Fontanna Herona”, „Śruba Archimedesa”, „Koło wodne”, turbiny J. Francisa, V. Kaplana oraz L. Peltona, mieliśmy możliwość poznania sposobów transportu wody jakich ludzie używali na przestrzeni wieków. Poznaliśmy różne metody, które przyczyniły się do rozwoju żeglarstwa, poprzez zastosowanie różnych rodzajów żagli, budowę i zasadę działania śluzy oraz mechanizm powstawania wirów.
W różnych częściach Centrum Nauki rozmieszczono również eksponaty pozwalające na poznanie ciekawego działu fizyki jakim jest optyka. Dzięki eksponatowi „Ława optyczna” mogliśmy dowiedzieć się o zasadach działania soczewek, projektora oraz teleskopu. Inne urządzenia prezentowały działanie peryskopu, noktowizora, wytwarzanie światła laserowego, zasadę działania lustra fenickiego, efekt mieszania barw RGB. Bardzo interesujące były także są także eksponaty prezentujące zasady działania maszyny parowej i kolei magnetycznej, które pokazują jaki przełom technologiczny dokonał się, dzięki stopniowemu odkrywaniu praw fizyki i wykorzystywaniu ich w praktyce przez ludzkość w kolejnych wiekach.
W Centrum Nauki jest kilka eksponatów, które służą demonstracji także innych zjawisk fizycznych związanych m.in. z robotyką, aerodynamiką, prądem elektrycznym, radioaktywnością i różnymi rodzajami fal świetlnych, sejsmicznych i dźwiękowych, produkcją filmów.
W międzyczasie obejrzeliśmy krótką bajkę pt. „Ojciec wie lepiej” w Teatrze Robotycznym, gdzie zamiast scenografii wyświetlana jest animacja, natomiast rolę aktorów przejmują poruszające się po scenie i gestykulujące roboty odtwarzające nagrane przez aktorów kwestie. Osoby spragnione bardziej elektryzujących przeżyć udały się na przedstawienie do pomieszczenia zwanego Teatrem Wysokich Napięć.
O godz. 16 zjedliśmy obiad i postanowiliśmy udać się na spacer w pobliże Stadionu Narodowego. Po powrocie czekała nas dalsza część atrakcji, a mianowicie seans filmowy w Planetarium „Niebo Kopernika”. Najpierw obejrzeliśmy materiał filmowy o planach kolonizacji Marsa, a następnie film pt. „Astronauta 3D”. Dzięki wykorzystaniu techniki trójwymiarowej mieliśmy wrażenie jakbyśmy byli uczestnikami kosmicznej wyprawy. Poznaliśmy specyfikę pracy astronautów i zagrożenia na jakie są narażeni już podczas startu rakiety, a potem w przestrzeni kosmicznej. Zaraz po seansie wsiedliśmy do autokaru, aby wyruszyć w podróż powrotną do domów.
Wszyscy uczestnicy wycieczki do Centrum Nauki „Kopernik” byli bardzo zadowoleni z możliwości odkrywania zjawisk fizycznych poprzez własne eksperymentowanie lub obserwację jak inni korzystają z eksponatów i będą z pewnością często wspominać ten wyjazd. Mamy nadzieję, że w przyszłości informacje uzyskane z przeprowadzonych doświadczeń okażą się przydatne podczas rozwiązywania zadań w szkole lub zachęcą do samodzielnego pogłębiania wiedzy z wybranego zakresu.
Wizyta w Centrum Nauki „Kopernik” i Planetarium odbyła się w ramach projektu pn. „Fizyka i chemia – to interesujące” finansowanego ze środków programu „Równać Szanse” Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności administrowanej przez Polską Fundację Dzieci i Młodzieży.
